Duurzame grondreiniging in woonwijk

Een schone bodem is altijd wenselijk. Maar in sommige gevallen is sanering essentieel en actie noodzakelijk. Dat geldt bijvoorbeeld wanneer de bodem is verontreinigd met vluchtige organische stoffen (VOC's). Of in het geval van gezondheidsrisico's of als schade aan de natuur dreigt. Ook het risico dat de verontreiniging zich verder uitbreidt, vraagt om  actie. Dit was het geval in Castricum, specifiek op het landgoed  Duin en Bosch. Op dit voormalige ziekenhuisterrein is bodemvervuiling ontdekt. De provincie Noord-Holland vroeg Mourik om verdere verspreiding via het grondwater te voorkomen. In 2021 zijn we begonnen met deze in-situ bodemsanering, met speciale focus op de locatie van een voormalige chemische wasserij. De locatie ligt naast een woonwijk en op het terrein van een GGZ-instelling. Extra aandacht voor de omgeving dus!

In-situ bodemsanering met biologische afbraak

Deze bodemverontreiniging hebben we aangepakt met een combinatie van saneringstechnieken. Allereerst hebben we aan de kant van het GGZ-terrein een deel van de grond ontgraven en afgevoerd voor externe verwerking. Dat was de bron van de verontreiniging. Fase twee was een pilot voor de in-situ sanering van de resterende verontreiniging in de bodem en het grondwater. We hebben een eigen laboratorium voor analyses en ontwikkelen onze sanerings- en waterzuiveringsinstallaties zelf. In dit geval waren ook de specialisten van Orvion betrokken voor onafhankelijke verificatie op meerdere momenten in het proces. Zij zijn eveneens gespecialiseerd in biologische oplossingen voor bodemverontreiniging.

De laatste stap in deze bodemsanering was de full scale bodemsanering in drie fasen van telkens vier maanden, met tussentijdse metingen en bijsturing. We hebben gekozen voor gestimuleerde biologische afbraak. Dat betekent feitelijk: het grondwater in de bodem voorzien van nutriënten en goede bacteriën, zodat de natuur zijn werk kan doen, de verontreiniging biologisch afbreekt en als het ware ‘opeet’. We onttrekken bij deze duurzame techniek uit filters het verontreinigde grondwater en leiden dat naar de saneringsinstallatie. We voegen daarin voedingsstoffen toe en infiltreren het water terug in de bodem, zodanig dat het zich door het hele gebied verspreidt. Een van de voordelen van biologische afbraak is dat de verontreiniging op een duurzame manier wordt afgebroken, waardoor op de lange termijn geen herhaling van de sanering nodig is. In een woongebied is dat een grote plus.

Omgevingsmanagement bij in-situ bodemsanering

De locatie van de verontreiniging vormde een extra uitdaging. Aan de westkant van het terrein ligt namelijk een GGZ-instelling en aan de oostkant een woonwijk. We hebben deze in-situ bodemsanering dus bijna letterlijk in de achtertuin van omwonenden uitgevoerd. De cliënten van de GGZ verbouwen op het terrein ook hun eigen groenten. Zo’n situatie vraagt natuurlijk om alertheid van het hele team, extra aandacht voor communicatie met de omgeving en bereikbaarheid voor vragen. We hadden intensief contact met alle stakeholders, waaronder de GGZ en de lokale overheid, om de omwonenden continu geïnformeerd te houden en eventuele overlast te minimaliseren. Dit gebeurde bijvoorbeeld via informatiebijeenkomsten en nieuwsbrieven.

Een project als dit heeft veel specifieke uitdagingen, nog afgezien van de complexiteit van de verontreiniging en de kennis van saneringstechnieken, zoals in dit geval in-situ bodemsanering en biologische afbraak. Het omgevingsmanagement is een goed voorbeeld. Maar ook de combinatie van expertises die nodig zijn voor een alles-in-één oplossing voor bodemsanering: milieutechniek, testfaciliteiten, ontwerp en engineering, de bouw en het beheer van de saneringsinstallatie, laboratoriumwerk en het procesmanagement. De veelzijdigheid van Mourik geeft vaak de doorslag. De deadline hebben we ruim gehaald; dankzij deze duurzame aanpak kan de bodem weer volledig vrij van verontreiniging worden. Omwonenden en de cliënten van de GGZ kunnen weer genieten van een duurzame groene wijk!